Geschied- en Heemkundige Kring “Het land van Thorn” organiseert op 30 januari aanstaande een lezing over Natuurparels in Midden Limburg.
Midden-Limburg, het gebied tussen Susteren in het zuiden en de Peel in het noorden, kent een afwisselende natuur. Dit hangt onder meer samen met de ondergrond. Het IJzerenbos en de Hout bij Susteren zijn loofbossen op een leembodem met een rijke voorjaarsflora. Het eeuwenoude Susteren had vroeger een belangrijk stift met een bijzondere reliekenschat die eens in de Zeven jaar wordt getoond.
De Doort bij Echt ligt in het voormalige stroomgebied van de Maas. De kleilagen die deze rivier in de loop der eeuwen heeft afgezet zijn hier afgegraven ten behoeve van de dakpannen- en baksteenindustrie van onder meer De Valk. De hierdoor ontstane tichelgaten zijn nu paradijzen voor watervogels, rietvogels en moerasvogels. Zo kunnen hier de Nachtegaal, de Wielewaal en de Koekoek worden gehoord. In de bossen in dit gebied staat ook een uitbundige voorjaarsflora en daarnaast herbergt deze omgeving een zeer bijzonder amfibie, de Boomkikker.
De Maasplassen zijn een zeer typisch landschap voor Midden-Limburg. Het Koningssteen bij Thorn is een natuurontwikkelingsgebied waar op een niet afgegraven landtong te midden van grindgaten een zachthoutooibos met wilgen is ontstaan. Op de grindgaten leven grote aantallen watervogels, met name ’s winters als allerlei soorten uit noordelijke streken hierheen komen om te overwinteren. Thorn zelf was ooit de zetel van een adellijk stift en had grote landerijen. In het plaatsje zelf zijn de voormalige abdijkerk en de vele witte huizen het aanzien meer dan waard.
De Beegderheide is een heide waar de zandige ondergrond zorgde voor het ontstaan van heidevelden en prachtige vennetjes. Rondom de vennetjes staat een bijzondere venoevervegetatie met Kleine zonnedauw, Moeraswolfsklauw en Witte en Bruine veldbies. Ook is het gebied rijk aan libellen. Later werden dennenbossen voor mijnhout in het gebied aangeplant waardoor vogels als Zwarte mees en Kuifmees het gebied ontdekten.
De dalen van de Leubeek en de Zelsterbeek bij Haelen worden bewoond door Bevers. Langs de oevers liggen broekbossen waar Dotterbloemen, Gele lis en diverse soorten zeggen bloeien. Bijzonder zijn ook de oude watermolens langs de beek, zoals de St. Ursulamolen, een voormalige olie- en graanmolen.
Ook de Swalm is een fraai meanderende zandbeek met broekbossen langs de oevers. Hier leven bijzondere libellen als de Gaffellibel en de Beekrombout. Ook de Bever en de IJsvogel zijn hier te vinden. Iets hogerop langs de Swalm ligt het Elmpter Schwalmbruch, een vochtig heidegebied met veel Jeneverbessen.
Het Weerterbos en de Krang zijn broekbossen, hier staat de waterstand permanent dicht onder het oppervlak. Het Weerterbos is bekend vanwege de Edelherten en de bijzondere dagvlinders die hier leven.
Uniek is de Groote Peel, een hoogveengebied op de grens van Limburg en Noord-Brabant. Hier bestaat het landschap uit kleine boerenturfputten aan de Limburgse zijde en aan de Noord-Brabantse kant juist grote industrieel verveende plassen. De Peel herbergt bijzondere dieren zoals de Wulp, de Heikikker en de Geoorde fuut.
De Meinweg is bekend vanwege het voorkomen van Neerlands enige gifslang, de Adder, maar herbergt daarnaast ook de enige natuurlijke populatie van Wilde zwijnen in ons land. Ook is het gebied zeer rijk aan amfibieën en reptielen die in de droge en de natte heide voorkomen. Vele vogelsoorten, zoals Roodborsttapuit, Nachtzwaluw en Boomvalk leven er eveneens. En langs de vennen en beekjes leven prachtig gekleurde libellen.
Deze lezing is geïnspireerd op mijn wandelboek Natuurparels in Midden-Limburg met 10 rondwandelingen tussen Susteren en de Peel.
Olaf Op den Kamp (1974)
Olaf Op den Kamp is afkomstig uit Kerkrade en woont tegenwoordig in Schleiden in het
Duitse Nationalpark Eifel. Hij werkt voor het Natuurhistorisch Genootschap in Roermond,
onder meer als hoofdredacteur van het Natuurhistorisch Maandblad. Ook werkte hij als
schrijver en redactielid mee aan diverse andere boeken van de Stichting Natuurpublicaties
Limburg en schrijft hij wandelgidsen. Olaf heeft een brede natuurhistorische interesse waarbij
de meeste aandacht uitgaat naar flora, vogels, paddenstoelen en diverse soorten
ongewervelden. Ook de cultuurhistorie heeft zijn belangstelling. Zeker als de natuur later
ontgonnen gebieden weer heroverd en de sporen van de menselijke ingrepen nog maar met
moeite te zien zijn.
Locatie: Aod Thoear, Steegputstraat 4, Thorn
Datum: maandag 30 januari 2023
Start lezing: 20.00 uur
Einde lezing: circa 22.00
Entree: leden gratis, niet leden € 5,00 p.p.
Website: www.ghklandvanthorn.nl
Lezing Natuurparels in Midden-Limburg door Olaf Op den Kamp